Đồng sáng lập Ethereum, Vitalik Buterin, đang thúc đẩy việc áp dụng cơ sở hạ tầng nguồn mở, có thể xác minh trong các lĩnh vực trọng điểm như chăm sóc sức khỏe, tài chính và quản trị. Ông cảnh báo rằng việc dựa vào các hệ thống tập trung có thể làm suy yếu niềm tin của công chúng và làm tăng nguy cơ lạm dụng và độc quyền.

Trong một bài đăng trên blog hôm thứ Tư, Buterin lập luận rằng khi các công cụ và cơ sở hạ tầng kỹ thuật số ngày càng gắn chặt với cuộc sống hàng ngày, xã hội phải lựa chọn giữa các hệ thống đóng, mờ đục và các hệ thống mở, có thể xác minh. "Những nền văn minh hưởng lợi nhiều nhất từ ​​làn sóng công nghệ mới không phải là những nền văn minh tiêu thụ công nghệ, mà là những nền văn minh đã tạo ra nó", ông viết, đồng thời cho biết thêm rằng "tính cởi mở và khả năng xác minh có thể chống lại sự chia rẽ toàn cầu".

Buterin cho biết ông hình dung về một tương lai nơi công nghệ có thể xác minh làm nền tảng cho các hệ thống toàn cầu. "Theo mặc định, chúng ta có thể sẽ có những hệ thống kỹ thuật số được xây dựng và vận hành bởi các tập đoàn tập trung", ông cảnh báo. "Nhưng chúng ta có thể cố gắng hướng tới một giải pháp thay thế tốt hơn."

Tại Sao Tính Cởi Mở Lại Quan Trọng?

Ông nhấn mạnh rằng chăm sóc sức khỏe là một lĩnh vực mà các hệ thống đóng có thể hạn chế quyền truy cập và làm tăng rủi ro giám sát. Ông lập luận rằng việc triển khai vắc-xin COVID-19 đã cho thấy quy trình sản xuất và truyền thông khép kín đã làm giảm niềm tin của công chúng như thế nào. Thay vào đó, ông chỉ ra các dự án như PopVax, sử dụng quy trình mở để cải thiện cả tính minh bạch và khả năng chi trả.

Nguyên tắc tương tự cũng áp dụng cho tài chính. Buterin lưu ý sự tương phản rõ rệt giữa tốc độ giao dịch tiền điện tử và sự kém hiệu quả của các quy trình truyền thống, nhớ lại việc ký một giao dịch tiền điện tử chỉ mất năm giây so với nửa giờ và chi phí cao khi gửi một văn bản pháp lý đã ký ra nước ngoài.

Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng các hệ thống bỏ phiếu mở, có thể xác minh, đồng thời chỉ ra rằng nhiều thập kỷ hoài nghi đối với máy bỏ phiếu điện tử chứng minh rằng phần mềm "hộp đen" (black box) không thể tạo ra niềm tin.

Quyền Riêng Tư Là Nguyên Tắc Cốt Lõi

Buterin từ lâu đã là người ủng hộ mạnh mẽ quyền riêng tư. Đầu năm nay, ông nói rằng quyền riêng tư phải là mục tiêu thiết kế trung tâm, lập luận rằng niềm tin không thể chỉ dựa vào tính minh bạch hay thiện chí của ban lãnh đạo. Ông cũng đã trình bày lộ trình quyền riêng tư cho Ethereum, phác thảo những thay đổi ngắn hạn để tăng cường bảo vệ người dùng.

Nguồn:

https://cointelegraph.com/news/vitalik-open-source-infrastructure-health-finance-governance

https://vitalik.eth.limo/general/2025/09/24/openness_and_verifiability.html