AB Kripto Yönetmeliği Perakendeyi Hedefliyor, ABD Doları Koruyor
Avrupa Birliği'nin Amerika Birleşik Devletleri'nin önünde olduğu çok fazla alan yok. Ancak böyle bir alan, dijital varlık piyasasındaki düzenleyici ortamdır. Avrupa Birliği, neredeyse tüm kripto varlık türleri için oyun alanını tanımlayan bir mevzuata sahipken, Amerika Birleşik Devletleri şimdiye kadar dijital varlık pazarının yalnızca bir bölümünü düzenlemeye dayanıyordu. İki ekonomik gücün kripto varlıklara yaklaşımı nasıl farklılık gösteriyor?
MiCA, AB genelinde birleşik bir çerçeve belirliyor
Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri'nin dijital varlıkları düzenleme yaklaşımı arasındaki temel fark, oyunun kurallarının ne kadar geniş tanımlandığında yatıyor. Avrupa Birliği, 2025 yılının başlarında 27 üye ülkenin tamamında tek bir kurallar dizisi uygulamaya başlamıştı. [1]
AB yönetmeliği MiCA (bazen MiCAR) kısaltmasıyla biliniyor ve açılımı Kripto Varlık Piyasaları Yönetmeliği (Markets in Crypto-Assets Regulation). Daha da önemlisi, MiCA aynı zamanda stablecoinlerin, yani genellikle fiat para birimi olan başka bir para biriminin değerine sabitlenmiş dijital paraların düzenlenmesini de içermektedir.
Dijital varlıklara ilişkin AB düzenlemesinin bir diğer karakteristik özelliği de bireysel yatırımcıları veya kripto varlık sahiplerini korumayı amaçlamasıdır. MiCA, ihraççının yetkililerden uygun bir lisans almaması durumunda dijital paraların AB tek pazarında ihraç edilemeyeceğini geniş ölçüde garanti eder. Bu lisans, yalnızca ihraççının MiCA kural kitabında belirtilen koşullara uyması halinde verilir.
Avrupa Birliği'ndeki bir dijital varlık ihraççısı veya sağlayıcısı, MiCA'nın koşullarını karşıladıktan sonra bile Birliğin finansal istikrarını bozmamalı veya tehdit etmemelidir. Buna göre, düzenleme, ihraççıların AB'nin finansal piyasalarının istikrarını bozma şansının çok sınırlı olacağı şekilde tasarlanmıştır. [2]
MiCA ayrıca dijital varlıkların yenilikçi doğasını ve üzerinde çalıştıkları teknolojileri de dikkate almaktadır. Bu nedenle düzenleme, AB'nin yenilikçilik potansiyelini tehdit etmeyi veya azaltmayı amaçlamamaktadır. İnovasyon seviyeleri ABD'ye kıyasla daha düşükse, bu MiCA düzenlemesinin değil, diğer yapısal faktörlerin hatasıdır (örneğin, Draghi raporuna bakın [3]).
ABD sadece stablecoinlere odaklanıyor
Bunun aksine, Amerika Birleşik Devletleri'nde dijital varlıklar alanındaki düzenleme şu anda çok dar bir şekilde odaklanmıştır – özellikle de sadece stablecoinlere. Stablecoinlerin düzenlenmesi, 18 Temmuz 2025 tarihinde Başkan Donald Trump tarafından imzalanan bir yasaya dayanmaktadır. Yasanın tanındığı kısaltma dikkat çekicidir: GENIUS – Guiding and Establishing National Innovation for U.S. Stablecoins. Bu, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki stablecoin piyasasını hedef alan ilk büyük federal yasadır. [4]
Uzmanlar arasında hakim olan görüş, mevcut ABD yönetiminin yasayı yürürlüğe koymasının ana nedeninin ABD dolarının küresel finans piyasalarındaki hakimiyetini güçlendirmek olduğu yönündedir. Stablecoinleri, yani ABD dolarına bağlı dijital varlıkları düzenliyor olması da bu görüşleri doğrular nitelikte.
Özellikle ABD dolarına endeksli stablecoinlerin öncelikle nakit ve kısa vadeli ABD Hazine bonoları (U.S. Treasuries) ile desteklendiği düşünüldüğünde, bu durum dolar cinsinden devlet borçları için ek talep yaratmaktadır. Şeytani diller ABD'nin kriptomerkantilizm stratejisinden bile bahsediyor.
Eğer bu strateji başarılı olursa, muhtemelen bu kez kripto para varlıkları aracılığıyla üçüncü ülkelerin daha fazla dolarizasyonu anlamına gelecektir. ABD için böyle bir gelişme kuşkusuz olumlu (ve istenen) bir gelişme olurken, ABD dolarına sabitlenmiş stablecoinlerin alıcıları için parasal egemenliğin ve finansal istikrarın ihlali anlamına gelebilir.
Kaynaklar:
[2] https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2025/760274/ECTI_STU(2025)760274_EN.pdf
[3] https://commission.europa.eu/topics/eu-competitiveness/draghi-report_en